Over deze campagne
Deze campagne is een initiatief van het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie. Ze kadert in het Vlaams Actieplan Suïcidepreventie en kwam er met de steun van de Vlaamse Overheid. Hier lees je meer over de achtergrond en de missie van de campagne.
Achtergrond: mannen als risicogroep
- Bijna 3 op de 4 zelfdodingen in Vlaanderen gebeurt door mannen.
- Zelfmoordgedachten en -pogingen ontstaan telkens vanuit een combinatie en interactie van verschillende oorzaken en factoren, die zowel van biologische, psychologische, sociale en psychiatrische oorsprong kunnen zijn. Extra risicofactoren bij mannen hangen onder meer samen met heersende genderstereotypen en het taboe op spreken over of hulp zoeken voor psychische problemen.
- De verwachtingen die de maatschappij aan mannen stelt spelen een rol. Zo leven er bepaalde verwachtingen van hoe een man met emoties hoort om te gaan. Maar weinig tonen films of series ons bijvoorbeeld mannen die zich kwetsbaar opstellen of uitkomen voor wat ze voelen. Van jongs af aan worden mannen aangeleerd om bepaalde emoties zoals verdriet te onderdrukken en niet te tonen. Pijn en verdriet worden dan vaak omgezet in boosheid waarvan niet altijd begrepen wordt van waar deze komt. Mannen kunnen hierdoor vervreemd raken van hun eigen emoties.
- Uitspraken als ‘ver-man je’ zijn schadelijk en geven ons het idee dat een man altijd sterk moet zijn, problemen de baas moet kunnen en zich niet kwetsbaar mag opstellen. Dit kan ertoe leiden dat mannen zich sociaal en emotioneel isoleren. Bovendien herkennen mannen soms hun eigen lijden niet (of te laat) en ervaren ze schaamte wanneer ze worstelen met hun mentale gezondheid.
- Daarnaast heersen er vaak hoge verwachtingen op financieel, professioneel en relationeel vlak. Soms meten mannen zich aan een soort ‘gouden succesideaal’ waardoor sociale tegenslagen zoals bijvoorbeeld een ontslag of een scheiding hun eigenwaarde en mentale gezondheid zwaar kan treffen. Voor sommige problemen waar mannen tegenaan lopen is er bovendien weinig aandacht, zoals bijvoorbeeld een lagere kans op hoederecht of het slachtoffer zijn van huiselijk geweld. Dit wordt maar weinig (h)erkend, waardoor mannen soms niet als slachtoffer erkend worden.
- Doordat mannen minder snel geneigd zijn om te praten over hun problemen of hulp te zoeken, kunnen ze vervolgens heel geïsoleerd geraken met hun problemen.
- Onderzoek toont aan dat de wens om te voldoen aan de traditionele masculiniteit (de stereotiepe “stoere en sterke” man) het risico op zelfdoding verhoogt. Tegelijkertijd heerst er de laatste jaren een negatief beeld over traditionele mannelijkheid. Dit zorgt ervoor dat zowel mannen die zich kwetsbaar opstellen als mannen die zich sterk opstellen gemengde signalen krijgen. En het lijkt alsof het nooit goed genoeg is.
- Maar ook als man sta je er niet alleen voor. Steun zoeken en bieden, maakt je sterker.
Uiteraard bestaat er geen vaste definitie of concept van ‘de man’ en kunnen mannen -
net als vrouwen of non-binaire personen - vorm geven aan hun (man) zijn
op 1001 verschillende manieren.
Onze missie
'Kom Uit Je Kop' wil psychische problemen bij mannen uit de taboesfeer halen en mannen (en hun omgeving) aanmoedigen 'uit hun kop' te komen en hulp te zoeken op de manier die het best bij hen past.
De campagne beoogt om via herkenbare en hoopvolle verhalen, via tips en links de mentale gezondheid van mannen te versterken, signalen beter te leren herkennen (ook als omgeving) en de drempel naar hulp te verlagen.
De campagne richt zicht tot de hele maatschappij. Samen kunnen we het taboe doorbreken en verandering brengen in hoe we over psychische kwetsbaarheden bij en met mannen spreken. We streven daarbij naar meer herkenning en erkenning van zorgen waar mannen mee worstelen, meer openheid en meer hulp op maat. Want ook mannen hoeven er niet alleen voor te staan.
Bekijk hier de campagnematerialen
Bekijk de campagnevideo's
Bestel het campagnemateriaal
Bestel of download hier onze flyers en affiches om te helpen de boodschap te verspreiden.
Het onderzoek
Voorafgaand aan de implementatie van de campagne in Vlaanderen, werd een onderzoek uitgevoerd om het effect en de mening van mannen erover na te gaan. Met andere woorden: is de campagne helpend en hoe wordt deze door mannen geëvalueerd?
250 Vlaamse mannen namen deel aan het onderzoek. Voor en na het zien van de campagne vulden ze een vragenlijst in rond hun mentaal welzijn, de mate waarin ze praten over emoties en hulp zoeken, en hun mening over de website.
De campagne werd algemeen positief geëvalueerd. Veel mannen gaven aan dat dergelijke campagnes nodig zijn. Na het bekijken van de campagne gaven mannen aan meer geneigd te zijn om hulp te zoeken bij het ervaren van zelfmoordgedachten. Mannen die het moeilijk hadden, rapporteerden na het zien van de campagne bovendien meer openheid voor het uiten en bespreken van emoties.
De campagne in de media
Op 26 april 2022 werd de Kom Uit Je Kop campagne gelanceerd in Vlaanderen. De campagne werd breed opgepikt door verschillende kanalen. In ons overzicht lees en beluister je wat er allemaal over de campagne verscheen in de (sociale) media.